Maize Crop : ‘पिवळे सोने’ मका बनले जिल्ह्याचे प्रमुख पीक

Nashik News : मागील चार ते पाच वर्षापासून कांदा अन् द्राक्षांचा जिल्हा आता मकाचा जिल्हा बनला आहे. यंदाही जिल्ह्यात तब्बल ४६ टक्के क्षेत्रात एकट्या मकाचे पीक शेतकऱ्यांनी घेतले आहे. मागणी असलेल्या पिवळ्या सोन्याला अर्थात मका पिकाला जिल्ह्यात शेतकऱ्यांची सर्वाधिक पसंती मिळत आहे.

कमी भांडवल, मर्यादित श्रम, अधिक उत्पन्न देणारे पीक आणि पीक काढणीनंतर पुन्हा रब्बीत दुसरे पीक घेण्याची शाश्वती यामुळे जिल्ह्यातील दहा तालुक्यात मका शेतकऱ्यांचे पसंतीचे पीक बनत आहे. जिल्ह्यातील पीक पॅटर्न गेल्या पाच वर्षापासून बदलत असून, बाजरी,डाळी व तेलबियांचे क्षेत्र निम्य्याने घटून त्याची जागा मकासह कांदा व भाजीपाला पिकाने घेतली आहे.

खरिपातील पाच लाख १६ हजार हेक्टरपैकी तब्बल २ लाख ३८ हेक्टरवर मकाच्या पिकाखाली गुंतवले आहे. कमी खर्चात मका हा उत्तम पर्याय ठरत आहे. पोल्ट्री व स्टार्च उद्योगामुळे मक्याची मागणी वाढ कायम आहे.

वाढलेल्या मागणीमुळे मागीलवर्षी तर खासगी बाजारात दोन हजार ३०० रुपयांच्या आसपास दर पोहोचले होते. केंद्र शासनाने देखील १३२ रुपये दर वाढ करत यावर्षी २ हजार २२५ रुपये हमीभाव निश्चित केल्याने मका पीक परवडणारे पीक म्हणून शेतकऱ्यांकडून पसंती मिळत आहे.

जिल्ह्यातील मक्याचे क्षेत्र (हेक्टरमध्ये)

तालुका पेरणी टक्के

येवला ४५१५३ १२८

मालेगाव ४२२१० १०८

सटाणा ३६६६० १०५

कळवण १६९५८ ९७

देवळा २०३५४ १२७

नांदगाव ३६५४४ १२३

नाशिक ४१५ ३०

दिंडोरी २२२ ७९

निफाड १०१०४ ८०

सिन्नर १५८२३ १४०

चांदवड १४००७ ७१

एकूण २३८४५० ११०

पोल्ट्री, स्टार्च उद्योगामुळे अच्छे दिन!

पाऊस कमी असो की जास्त मात्र मक्याचे पीक निघतेच. हे पीक घेऊन रब्बीतील गव्हासह उन्हाळ कांद्याचेही पीक घेता येते. बियाण्याच्या किमती मर्यादित फक्त दोन-तीन फवारण्या, मर्यादित खते,आंतरमशागतीसह काढणीचा यंत्रामुळे येणारा अल्प खर्च,जनावरांना चारा तसेच बिट्या झाकून ठेवत केव्हाही मका तयार करून विक्री करता येते.शिवाय भावही परवडणारा मिळत असल्याने सर्वाधिक मकाला पसंती मिळत आहे.

विशेष म्हणजे मकाचे भाव १००-१५० रुपये कमी जास्त होतात.पण,भाव पडले असे कधीच होत नाही. त्यामुळे हे पीक भरवशाचे झाले आहे.सर्वाधिक लागवड येवला तालुक्यात झाली असून त्याखालोखाल मालेगावमध्ये मका घेतली आहे. बागलाण व नांदगावमध्ये मका खाली क्षेत्र गुंतले आहे.दहा तालुके मक्याकडे वळले असून,वर्षागणिक क्षेत्र वाढत आहे.