Soybean Sowing : सोयाबीन क्षेत्रात यंदा ५ ते ७ टक्‍के घट

Nagpur News : सोयाबीनला हमीभावापेक्षाही कमी दर आणि सातत्याने उत्पादकतेत होणारी घट लक्षात घेता यंदाच्या हंगामात देशभरात सोयाबीन लागवड क्षेत्रात घट होण्याची शक्‍यता वर्तविली जात होती.

सोयाबीन प्रोसेसर असोसिएशन ऑफ इंडियाने (सोपा) देखील ५ ते ७ टक्‍के सोयाबीन क्षेत्र कमी होईल, असे सांगितले होते. त्यानुसार २५ जुलैपर्यंत १११.६७ लाख हेक्‍टरवरच सोयाबीन लागवड झाली आहे. गेल्यावर्षीच्या तुलनेत हे क्षेत्र तब्बल ७.०२ लाख हेक्‍टरने कमी आहे.

देशात कापूस आणि सोयाबीन हे दोन मुख्य पिके आहेत. कापसाच्या दरात घसरण झाल्यास सोयाबीनखालील क्षेत्रात वाढ होते तर सोयाबीन हमीभावापेक्षा कमी दराने विकल्या गेल्यास कापसाचे लागवड क्षेत्र वाढीस लागते. गेल्या काही वर्षांत सोयाबीन दराचा आलेख सातत्याने कमी होत आला आहे. गेल्या खरिपात ४८९२ रुपये क्‍विंटल असा दर सोयाबीनला जाहीर करण्यात आला होता. मात्र ३८०० ते ४००० रुपयांनी सोयाबीनचे व्यवहार झाले.

प्रति क्‍विंटल सरासरी १ हजार रुपयांचे नुकसान उत्पादकांना सोसावे लागले. यंदाच्या हंगामात ५३२८ रुपये सोयाबीनला हमीभाव जाहीर केला असला तरी बाजारात सोयाबीनचे व्यवहार ४००० रुपयांनीच होत आहेत. दरातील घसरणीमुळे यंदा सोयाबीन लागवड क्षेत्रात पाच ते सात टक्‍के घट होईल, असा अंदाज सुरुवातीपासूनच वर्तविला गेला होता.

त्यानुसार २५ जुलैपर्यंतच्या लागवड क्षेत्रानुसार देशात आतापर्यंत सुमारे १११.६७ लाख हेक्‍टर क्षेत्रावर सोयाबीन लागवड झाल्याची नोंद आहे. गेल्यावर्षीच्या खरिपात याच तारखेपर्यंत ११८.६७ लाख हेक्‍टरवर सोयाबीन लागवड झाली होती. त्यातुलनेत यंदा सोयाबीनखालील क्षेत्रात ७.०२ लाख हेक्‍टर इतकी घट नोंदविली गेली आहे.

सोयाबीन उत्पादकपट्ट्यात यंदा मका लागवड क्षेत्र वाढल्याचे देखील बाजार विश्‍लेषकांकडून सांगण्यात आले. शासनाकडून एकीकडे तेलवर्गीय पिकांच्या लागवडीला प्रोत्साहन दिले जात असताना दर मिळत नसल्याने शेतकऱ्यांमध्ये मात्र नैराश्‍य आहे. त्यातूनच सोयाबीनसारख्या पिकाकडे देखील शेतकऱ्यांनी पाठ फिरविल्याचे स्पष्ट होत आहे.