Padalse Irrigation Project : पाडळसे निम्न तापी सिंचन प्रकल्प रखडलेलाच

Jalgaon News : खानदेशात गिरणा धरणानंतर महत्त्वाचा ठरू शकणाऱ्या तापी नदीवरील पाडळसे (ता.अमळनेर) येथे रखडलेला निम्न तापी सिंचन प्रकल्प सुमारे २८ वर्षांपासून रखडला आहे. त्याचा उपयोग दर वर्षी निवडणुकीत मोठा मुद्दा होतो. शेतकऱ्यांना गाजर दाखविले जाते. पण हा प्रकल्प धसास लागलेला नाही.

आता विधानसभा निवडणुकीतही हा मुद्दा चर्चेत आला आहे. पाडळसे निम्न तापी प्रकल्पाचा केंद्रीय सिंचन योजनेत समावेश करण्याची मागणी करण्यात आली आहे. यात पाडळसे प्रकल्पाची सर्व माहिती केंद्राला देण्यात आली आहे. या प्रकल्पास केंद्रीय जल आयोगाने मान्यता दिली आहे.

या प्रकल्पाचा टप्पा-१ चा समावेश प्रधानमंत्री सिंचन योजनेत समावेश करण्यासंबंधी केंद्रीय जलशक्ती मंत्रालयाने शिफारस केली आहे. त्याला अंतिम मंजुरी देण्यासंबंधीची सूचना दिल्याची माहिती देण्यात आली होती. पण पुढे काय, असा प्रश्न कायम असतो.

अमळनेर व लगतच्या भागातील तत्कालीन खासदार, आमदार व अन्य लोकप्रतनिधी, शेतकऱ्यांनी या प्रकल्पासाठी सतत पाठपुरावा केला, पण तो अपूर्णच राहिला आहे. जळगाव जिल्ह्यातील अमळनेर, चोपडा, धरणगाव, जळगाव, धुळ्यातील शिंदखेडा, शिरपूर भागासाठी हा प्रकल्प लाभदायी ठरू शकणार आहे. तापी नदीवर खानदेशात मध्यम व लघू प्रकल्प आहेत. त्यात जळगाव जिल्ह्यात सध्या भुसावळनजीकचा हतनूर मध्यम प्रकल्प काहीसा दिलासादायक आहे.

जळगाव व यावलच्या सीमेवर तापी नदीत शेळगाव बॅरेज अलीकडेच तयार झाले आहे. पण त्याद्वारे शेतीला पाणी पोचविले जात नाही. तसेच त्यात १०० टक्के जलसाठाही करणे सध्या शक्य नाही. धुळ्यात सुलवाडे, नंदुरबारात प्रकाशा व सारंगखेडा हे बॅरेज आहेत. या बॅरेजमधूनही थेट शेतीपर्यंत पाणी दिले जात नाही. तापी नदीचे मोठे पाणी गुजरातेत वाहून जाते. गुजरातेतही फक्त उकाई हा प्रकल्प तापी नदीवर आहे.

जळगाव जिल्ह्यातील हतनूर धरणास सुमारे ४० वर्षे पूर्ण झाले आहेत. त्यातही आता ५४ टक्के गाळ आहे. जळगाव जिल्ह्यात तापी नदीवर मोठ्या किंवा मध्यम प्रकल्पाची गरज असून, ही गरज पाडळसे येथील निम्न तापी प्रकल्प पूर्ण करू शकतो. या प्रकल्पाची किंमत सतत वाढली आहे. त्याचे काम हाती घेण्यात आले.

पण ते पूर्ण झाले नाही. त्याला आता सुमारे साडेतीन हजार कोटी रुपये निधीची गरज आहे. पुनर्वसन व अन्य मुद्देही आहेत. काही गावांचे पुनर्वसन झाले आहे. परंतु सर्वांना मदतनिधी मिळालेला नाही.

खानदेशसाठी महत्त्वाचा प्रकल्प

या प्रकल्पाच्या माध्यमातून सुमारे १२ ते १३ हजार हेक्टर क्षेत्राचे सिंचन करता येईल. तसेच आवर्षणप्रवण शिंदखेडा, धरणगाव व अमळनेर, लगतच्या पारोळा भागातही पाणी पोचविता येईल. या प्रकल्पासाठी मागील २५ वर्षांत अमळनेर क्षेत्रातील आमदार, जळगाव भागांतील खासदार व अन्य लोकप्रतनिधींनी सतत पाठपुरावा केला.

परंतु त्यासंबंधी निधी देण्यात आलेला नाही. केंद्रीय सिंचन योजनेत समावेशासंबंधील मागील पाच ते सहा वर्षांत अनेकदा केंद्राला पत्र, विनंती करण्यात आली. परंतु दखल घेण्यात आली नाही. पंतप्रधान कृषी सिंचन योजनेत हा प्रकल्प केंद्राने समाविष्ट केल्यास त्याचे काम मार्गी लागू शकते.