Crop Insurance : लातूर, धाराशिवला अग्रिम विमा भरपाई नाही

Latur / Dharashiv News : पंतप्रधान पिकविमा योजनेत पिकांच्या संभाव्य नुकसानीसाठी मध्य हंगाम प्रतिकूल परिस्थितीनुसार (मिड सीझन अॅडव्हर्सिटी) पंचवीस टक्के आगाऊ (अग्रिम) भरपाई देण्याची तरतूद आहे. यानुसार गेल्या काही वर्षांत शेतकऱ्यांना भरपाई देण्यात आली.

यंदा मात्र ही भरपाई लातूर व धाराशिव जिल्ह्याला मिळणार नाही. पीक नुकसानीच्या पूर्वसूचना शेतकऱ्यांनी मोठ्या संख्येने दिल्यामुळे पंचनाम्यानुसारच शेतकऱ्यांना आता भरपाई मिळणार आहे.

लातूरला पीकविमा भरलेल्यापैकी ५० टक्क्यांहून अधिक तर धाराशिवला चार लाख ७५ हजारांहून अधिक शेतकऱ्यांनी स्थानिक नैसर्गिक आपत्तीमुळे झालेल्या पिकांच्या नुकसानीच्या पूर्वसूचना दिल्या आहेत.

दुष्काळ संहिता २०१६ नुसार तीव्र दुष्काळ स्थिती, पावसातील तीन ते चार आठवड्यांचा खंड पडल्याने एकूण पावसाचे झालेले कमी प्रमाण, तापमानातील असाधारण घट किंवा वाढ (दीर्घकालीन सरासरीच्या तुलनेत २० टक्क्यांपेक्षा जास्त तफावत), पावसातील असाधारण कमी किंवा जास्त प्रमाण (दीर्घकालीन सरासरीच्या तुलनेत २० टक्क्यांपेक्षा जास्त तफावत), मोठ्या प्रमाणात कीड व रोगांचा पिकांवरील प्रादुर्भाव (पीक पेरणी क्षेत्राच्या २५ टक्क्यांपेक्षा जास्त क्षेत्रावर तीव्र प्रादुर्भाव), इतर नैसर्गिक आपत्ती, पूर परिस्थिती आदी कारणांमुळे पेरणीच्या पंचवीस टक्क्यांपेक्षा अधिक क्षेत्र बाधित झाल्यास अशा प्रातिनिधिक सूचनांनुसार आगाऊ भरपाई देण्याची तरतूद पंतप्रधान पीकविमा योजनेत आहे.

मागील दोन वर्षांत जिल्ह्यात पावसाने ओढ दिल्यामुळे पिकांचे मोठे नुकसान झाले. २०२१ मध्ये, तर २१ दिवसांपेक्षा जास्त पावसाचा खंड होता. यामुळे दोन वर्षांत मध्य हंगाम प्रतिकूल परिस्थितीनुसार जिल्हाधिकाऱ्यांनी अधिसूचना काढून २५ टक्के भरपाई देण्याचे आदेश विमा कंपनीला दिले होते.

सॅम्पल सर्वे, शासकीय यंत्रणाचा अहवाल, उपग्रह छायाचित्र, इस्त्रो व सॅक, एमएनसीएफसी, पीक परिस्थितीबाबत शास्त्रज्ञांचे नियमित अहवाल, वर्तमान प्रसिद्ध बातम्यांवरून जिल्हाधिकारी ही अधिसूचना काढतात. यंदा शेतकऱ्यांनी स्वतःहूनच मोठ्या संख्येने नुकसानीच्या पूर्वसूचना दिल्यामुळे मध्यहंगाम परिस्थितीनुसार आगाऊ भरपाई देण्याचा विषय पुढे आला नाही. पूर्वसूचनांनुसार विमा कंपनी व कृषी विभागाने पंचनामे केले असून, त्यानुसार शेतकऱ्यांना विम्याची भरपाई मिळणार आहे.