Integrated Crop Management : कीड, रोग नियंत्रणासाठी एकात्मिक व्यवस्थापन गरजेचे

Nashik News : रासायनिक कीटकनाशकांच्या अशास्त्रीय अतिवापरामुळे मानवी आरोग्य व शेतीच्या जैवविविधतेवर मोठ्या प्रमाणावर प्रतिकूल परिणाम झाला आहे. त्याचबरोबर उत्पादन खर्चातही वाढ झाली आहे.

यातून शेतकऱ्यांना बाहेर पडायचे असेल तर कीड व रोगांच्या प्रभावी नियंत्रणासाठी एकात्मिक कीड व्यवस्थापनाचा अंगीकारणे अत्यंत गरजेचे आहे, असा सल्ला केंद्रीय एकात्मिक कीड व्यवस्थापन केंद्राचे उपसंचालक डॉ. अतुल ठाकरे यांनी केले.

चितेगाव (ता. निफाड) येथे केंद्रीय कृषी मंत्रालयाच्या केंद्रीय एकात्मिक कीड व्यवस्थापन केंद्र नाशिकच्या वतीने खरीप हंगाम २०२४-२५ साठी दोनदिवसीय एकात्मिक कीड व्यवस्थापन प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले आहे. या वेळी उपस्थित तज्ज्ञांनी शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन केले.

चितेगावचे सरपंच सुभाष गाडे यांच्या अध्यक्षतेखाली संपन्न झालेल्या या कार्यक्रमाला सहायक वनस्पती संरक्षण अधिकारी ऋषिकेश मानकर, अमित जाधव, विशाल काशीद, वरिष्ठ तांत्रिक अधिकारी डॉ. सुरेश गायकवाड, कृषी सहायक अर्चना सातपुते, कृषिमित्र मयूर शेलार तसेच राहुल दळवी, सुभाष शेलार आदी मान्यवर उपस्थित होते.

डॉ. ठाकरे यांनी मका व भाजीपाला पिकावरील किडी व त्यावरील एकात्मिक व्यवस्थापन यावर मार्गदर्शन केले. मशागतीय, यांत्रिक, जैविक व रासायनिक या सर्व पद्धतींचा एकत्रित वापर केल्यास कीड व रोगांचे प्रभावी नियंत्रण तर होतेच त्याच बरोबर फक्त रासायनिक कीटकनाशकांवर असणारे अवलंबित्व कमी होऊन उत्पादन खर्चामध्येही बचत होते.

डॉ. गायकवाड यांनी पिकांवरील कीटकनाशकांच्या अंश व त्याचे प्रयोगशाळेतील महत्त्व, ऋषिकेश मानकर यांनी कीटकनाशक फवारणी करताना घ्यावयाची काळजी याबद्दल माहिती दिली. विशाल काशीद यांनी विविध प्रकारच्या कीटक सापळ्यांची माहिती दिली.

या वेळी विविध प्रकारचे सापळे, जैविक कीटकनाशके व फवारणी करताना वापरावयाच्या सुरक्षासाधनांचे प्रदर्शन मांडण्यात आले होते यासही शेतकऱ्यांचा चांगला प्रतिसाद लाभला. एकात्मिक कीड व्यवस्थापन केंद्राचे अधिकारी यांनी प्रक्षेत्र भेटीदरम्यान शेतकऱ्यांना कीड व रोगांचे निरीक्षण करून करावयाच्या उपाय योजनांची माहिती करून दिली. या प्रशिक्षण कार्यक्रमास चितेगाव शिवारातील शेतकरी उपस्थित होते.