Bogus Seed : बोगस बियाणे रोखण्यासाठी तपासणी आवश्यक

Jalgaon News : खानदेशात कापूस व अन्य पिकांचे बोगस, बेकायदेशीर बियाणे गुजरात, मध्य प्रदेशातून येते. ही समस्या रोखण्यासाठी गुजरात, मध्य प्रदेशातील सीमा, नाक्यांवर तपासणी सुरू करण्याची गरज आहे. त्यासाठी आतापासून कृषी विभागाने मोहीम सुरू केल्यास शेतकऱ्यांचीही फसवणूक टाळता येईल.

मागील हंगामात उपप्रादेशिक परिवहन विभाग, पोलीस व कृषी विभाग यांच्यात समन्वय राखून कार्यवाहीचे आदेश देण्यात आले होते. यंदाही याच धर्तीवर कारवाई केली जावी, अशी मागणी आहे. खरीप हंगामात बोगस बियाण्यांची विक्री होऊ नये, यासाठी जिल्ह्यात भरारी पथके तयार करण्याची गरज आहे.

मागील वेळेस मे महिन्यातच १६ भरारी पथके कार्यरत झाली होती. हंगाम जूनमध्ये सुरू होतो, पण अवैध कापूस बियाणे याच महिन्यात दाखल होते. हे बियाणे, मध्य प्रदेश, गुजरातमधून येतात. कृषी विभागाने खरीप हंगामाचे नियोजन केले आहे. पण त्यास अंतिम स्वरूप आलेले नाही. अंतिम कृती कार्यक्रम जाहीर झालेला नाही.

रासायनिक खते, बियाणे व कीटकनाशकांच्या गुणवत्ता नियंत्रणासाठी जिल्हास्तरीय एक व तालुकास्तरीय पथकांची गरज आहे. खरीप हंगामापूर्वी म्हणजेच एप्रिल अखेर व मे मध्ये व हंगाम सुरू झाल्यानंतर खते व बियाण्यांच्या खरेदीसाठी शेतकऱ्यांची गर्दी होते.

या कालावधीत फसवणूक होऊ नये, म्हणून शेतकऱ्यांनी गुणवत्ता व दर्जाची हमी देणाऱ्या अधिकृत विक्रेत्यांकडूनच बियाणे खरेदी करावे. बियाणे खरेदीची पावती, बियाणे पाकिटाचा टॅग व लॉट नंबर शेतकऱ्यांनी पडताळून पाहावा, तसेच बियाणे पाकिटे पीक निघेपर्यंत जपून ठेवावे. अनधिकृत/विनाबिलाने बियाणे खरेदी करू नये. कीटकनाशक, तणनाशके आदी खरेदी करताना त्यांची अंतिम मुदत तपासून घ्यावी यासंबंधी जनजागृतीची गरज आहे, असे मत कृषिकेंद्रचालक व्यक्त करीत आहेत.

कापूस पीक अधिक, अवैध प्रकारही अधिक

खानदेशात कापसाची लागवड अधिक असते. ही लागवड अधिक राहत असल्याने अवैध बियाणे पुरवठादार आपली कमाई करून घेण्याच्या प्रयत्नात असतात. यंदा कापूस लागवड कमी होणार आहे. पण जळगाव जिल्ह्यात किमान साडेचार लाख हेक्टरवर कापूस पीक राहील. अन्य पिकांच्या तुलनेत ही लागवड अधिक राहणार आहे. अवैध कापूस बियाणे दरवर्षी खानदेशात दाखल होते, ते थांबविण्यासाठी मोहीम आतापासून सुरू करण्याचा मुद्दा कृषिकेंद्रचालक, शेतकरी आदी उपस्थित करीत आहेत.