Agriculture GI : अकोल्याच्या कागदी लिंबाला ‘जीआय’

Akola News : अकोला जिल्ह्याची वैशिष्ट्यपूर्ण ओळख असलेल्या कागदी लिंबाला ‘जीआय’ मानांकन मिळाल्याने शेतकऱ्यांमधून आनंद व्यक्त होत आहे. हिंगणा-वाडेगाव (ता. पातूर) येथील अथर्व लिंबू उत्पादक व प्रक्रिया शेतकरी गटाच्या नावावर ही नोंद झाली आहे. या प्रक्रियेमुळे पिकाला राजाश्रय मिळावा तसेच संशोधन, प्रक्रियेच्या अंगाने काम पुढे जावे अशा स्वरूपाची अपेक्षाही व्यक्त होऊ लागली आहे.

अकोला जिल्ह्यात वाडेगाव भाग हा कागदी लिंबाचे माहेरघर समजले जाते. जिल्ह्यात मोठ्या क्षेत्रावर लागवड असल्याने या पिकाची जगभर ओळख निर्माण व्हावी यासाठी शासन व शेतकरी स्तरावर प्रयत्न सुरू होते. या पिकाला जीआय मिळावा यासाठी जिल्हा नियोजन समितीने आर्थिक सहकार्य केले. तत्कालीन जिल्हाधिकारी निमा अरोरा यांनी पुढाकार घेतला तर कृषी विभागातील तंत्र अधिकारी ज्योती चोरे यांनी तांत्रिक सहाय्य केल्याने हा प्रस्ताव पुढे जाऊ शकला.

जिल्ह्यात कागदी लिंबू हे ईशान्येतून आल्याचे सांगितले जाते. १९६८ दरम्यान जिल्ह्यात या पिकाची प्रायोगिक तत्त्वावर वाडेगाव येथील शेतकऱ्यांनी लागवड केली. तेथून पिकाचा विस्तार होत गेला. आज जिल्ह्यात शासकीय नोंदीनुसार सुमारे २२०० हेक्टरपर्यंत क्षेत्र असल्याचे सांगितले जाते. मात्र दर वर्षी यात वाढच होत आहे. कागदी लिंबाची सर्वाधिक लागवड विदर्भात विशेषतः अकोला, बुलडाणा आणि नागपूर जिल्ह्यांत केली जाते.

अकोला कागदी लिंबू चवीला आंबट, आम्लयुक्त रस व सुगंधासाठी प्रसिद्ध आहे. फळे आकाराने लहान, गुळगुळीत आणि चमकदार असतात. कागदी लिंबाच्या विविध जातीही तयार झाल्या आहेत. मात्र, इतर कुठल्याही लिंबांपेक्षा यामध्ये सुमारे ५७ टक्क्यांपर्यंत रसाचे प्रमाण अधिक आहे.

अकोला जिल्ह्यातील वाडेगाव येथे लिंबाची बाजारपेठ असून तेथून दररोज दिल्ली, राजस्थानमध्ये विक्रीला लिंबे पाठवली जातात. या पिकाला जीआय मिळाल्याने मार्केटिंगच्या अंगाने फायदा होईल अशी अपेक्षा शेतकरी व्यक्त करीत आहेत. या जीआय प्रमाणपत्राचे लवकरच शासनस्तरावरून वितरणाचे नियोजन केले जात आहे.