Sericulture : रेशीम कोष काढणीपश्चात संधीवर मंथन

Chh. Sambhajinagar News : येथील महात्मा गांधी मिशनच्या आर्यभट्ट सभागृहात बुधवारी (ता. ९) रेशीम कोष उत्पादक शेतकऱ्यांसह रीलर आणि विणकारांचा मेळावा पार पडला. या मेळाव्यात रेशीम कोष काढणीपश्चात संधीवर मंथन करण्यात आले. सोबतच संशोधन आणि विस्तारातील अडचणीचे अनेक मुद्देही प्रकर्षाने पुढे आले.

या मेळाव्याला प्रमुख मार्गदर्शक म्हणून सीएसटीआरआय सीएसबी बंगलोरचे संचालक डॉ. एस. पेरियासामी, एसटीएससी, सीएसटीआरआय, सीएसबीचे शास्त्रज्ञ व विभागीय अधिकारी डॉ. उदय जावली, महात्मा गांधी मिशनचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी डॉ. प्रवीण सूर्यवंशी, यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठाचे माजी कुलगुरू डॉ. सुधीर गव्हाणे, रेशीम संचालनालयाचे माजी उपसंचालक दिलीप हाके आदींची प्रामुख्याने उपस्थिती होती.

मेळाव्याच्या सुरुवातीला जालनाचे रेशीम विकास अधिकारी अजय मोहिते यांनी राज्यातील रेशीम कोष उत्पादन, त्या तुलनेत होणारी प्रक्रिया आणि संधी त्यासाठी केंद्रीय रेशीम बोर्डाकडून आवश्यक मदत याची सविस्तर मांडणी केली. डॉ. सूर्यवंशी यांनी प्रक्रिये शिवाय मूल्यवर्धन अशक्य असल्याचे अधोरेखित केले डॉ. जावली यांनी काढणी कोषपश्चात संधीत मराठवाड्यातील प्रगती आणि सिल्क समग्र दोनमध्ये २०२६ पर्यंत असलेली संधी, केंद्रीय रेशीम बोर्डाचे कार्य व भूमिका यावर प्रकाश टाकला.

माजी उपसंचालक श्री. हाके यांनी मराठवाड्यातील कोश उत्पादनात शेतकऱ्यांनी साधलेली प्रगती, त्यासाठी रेशीम संचालनालयाने दिलेला आधार, त्याचा झालेला फायदा याविषयी मांडणी केली. डॉ. गव्हाणे यांनी यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठाचे कुलगुरू असताना विद्यापीठातील प्रशिक्षण योजनेचा रेशीम कोष उत्पादकांना कसा फायदा झाला व होतो आहे, हे सांगून आजवरच्या रेशीम उद्योगातील प्रगती बघता मराठवाड्याला व खास करून पैठणला पूर्वाश्रमीचे दिवस रेशीमच्या माध्यमातून आणले जाऊ शकतात.

त्यासाठी एमजीएममध्ये देश पातळीवरचे प्रशिक्षण आणि संशोधन केंद्र उभे करता येईल का? एमजीएमचे प्रमुख यांचा संकल्पनेतील १००० महिलांना रेशीम विषयात आवश्यक प्रशिक्षण देण्याला पूर्ण रूप कसे देता येईल याविषयीही मांडणी केली. एमजीएम विद्यापीठातील टेक्स्टाईल विभागाचे प्रमुख डॉ. संपतकुमार यांनी त्यांच्या, लूम निर्मिती व पेटंट विषयी माहिती दिली. यावेळी रीलर, विणकर यांनी विविध मुद्द्यांची मांडणी केली.

यामध्ये बीडचे सचिन थोरात येवल्याचे मनोज दिवटे, वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठाचे रेशीम विभाग प्रमुख डॉक्टर लटपटे पैठणच्या विणकर पुष्पा पोकळे येवल्याच्या किशोरी व्यवहारे आदींनी मुद्दे मांडणीच्या चर्चेत सहभाग घेतला. संपूर्ण मेळाव्यात पुढे आलेल्या सर्व विषयांची मुद्देसूद मांडणी करून सविस्तर अहवाल केंद्रीय रेशीम बोर्डाकडे पाठविण्याची सूचना डॉ. पेरियासामी यांनी केली. सर्व मागण्या आणि विषयांवर सकारात्मक निर्णया घेण्यासंदर्भात त्यांनी रेशीम कोष उत्पादक, रीलर आणि विणकर यांना आश्‍वस्त केले.

पुढे आलेले विषय ...

• ऑटोमॅटिक रिलिंग युनिटची संख्या वाढावी

• मराठवाड्यात ट्विस्टिंग आणि डाईंग युनिटही मिळावे

• पैठणी शिवाय इतर विषयांत रेशीम वापराची संधी वाढावी

• विणकारांसाठी प्रशिक्षण केंद्र निर्माण व्हावे

• कोष काढणी पश्चात प्रशिक्षण केंद्र जालना येथे व्हावे

• मराठवाड्यात चॉकीसाठी आवश्यक प्रशिक्षणाची सोय व्हावी

• केंद्रांना मिळावे पुरेसे मनुष्यबळ व शास्त्रज्ञ

• विभागीय रेशीम संशोधन केंद्रांची निर्मिती व्हावी

• विणकर तयार करण्यासाठी प्रशिक्षणाची सोय व्हावी

• मराठवाड्यात रेशीम धागा टेस्टिंगची सोय व्हावी