पुणे जिल्ह्यातील नारायणगाव-हिवरे तर्फे येथील तुकाराम व संगीता या चक्कर-पाटील दांपत्याने भाजीपाला शेतीत प्रावीण्य व नाव दोन्हीही मिळवले आहे. अठरा वर्षांपासून फ्लॉवरची यशस्वी शेती करणारे हे दांपत्य आता तोंडली पिकाच्या शेतीत उतरले आहे. बाराही महिनेही तोंडलीला मागणी राहते आणि बाराही महिने हे पीक उत्पादन देत राहते, असा पाटील यांचा अनुभव आहे. पुणे जिल्ह्यात नारायणगावपासून सहा किलोमीटर अंतरावर हिवरे तर्फे शिवारात तुकाराम व संगीता हे चक्कर-पाटील दांपत्य राहते. त्यांची १२ एकर बागायती शेती आहे. अठरा वर्षांपासून फ्लॉवरच्या शेतीत सातत्य ठेवत पाटील यांनी त्यात प्रावीण्य मिळवले आहे. सुमारे दीड वर्षापूर्वी पाटील तोंडली पिकाकडे वळले. तोंडली पीक व्यवस्थापन

वर्षभर तोडे सुरूच पाटील यांचा दुग्धव्यवसायही आहे. मात्र त्यापेक्षाही तोंडली शेती त्यांना फायदेशीर वाटते. पहिले पीक निघाल्यानंतर बागेने कधीच स्वस्थ बसून दिले नाही. हिवाळ्यात दिवसाआड १०० ते १२५ किलो, पावसाळ्यात सुमारे १०० किलो, तर उन्हाळ्यात २५० ते ३०० किलो दिवसाआड तोडा व्हायचा. वर्षभर तोडे सुरूच राहतात. प्रकारानुसार दर बाजारात एक-दीड पेरा आकाराच्या तोंडलीला ‘कळी’ म्हणतात. त्याची थोडी वाढ झाली की आकार गोल होते. व्यापारी त्याला बदला म्हणतात. दर हे कळीलाच मिळतात. बदल्याला त्यापेक्षा कमी असतात. कळीचे दर- वर्षभर (किलोचे) सरासरी- २० ते २५ रुपये (बदला- ९ ते १० रु.) जुलै-आॅगस्टमध्ये जास्त- ४५ ते ५० रु. तोंडलीतील महत्त्वाचे अनुभव

भांडवली गुंतवणूक (७०० झाडांसाठी)

तोंडली शेतीसाठी पाटील यांच्या टिप्स

संपर्क ः तुकाराम चक्कर-पाटील, ९९७५८६१४७८