पुणेः मागील पाच ते सहा महिने देशात तसंच आंतरराष्ट्रीय बाजारात कापसाची टंचाई (Cotton Shortage In International Market) निर्माण होऊन दर तेजीत आले होते. मात्र या वाढलेल्या दरातही सूतगिरण्या (Yarn Mills) आणि कापड उद्योगाने (Textile Industry) उत्पादन सुरु ठेवलं. म्हणजे वाढीव दराने कापूस खरेदी (Cotton Procurement) केली. पण आता देशातील अनेक बाजारांमध्ये नवा कापूस (Cotton Arrival) दाखल झालाय. या कापसाला चांगला दरही (Cotton Rate) मिळतोय. मात्र आंतरराष्ट्रीय बाजारात कापसाचे दर काहीसे नरमलेत. मात्र असं असतानाही कापड उद्योगांकडून कापसाचा वापर मात्र मर्यादीत होतोय. बांगलादेशची कापूस आयातही वाढलेली नाही.

आंतरराष्ट्रीय बाजारात सध्या कापसाचा भाव कमी झाला आहे. जून महिन्यात कापसाला १३० सेंट प्रतिपाऊंड दर मिळाला होता. मात्र सध्या वायद्यांमधील कापसाचा भाव १०५ सेंटपर्यंत कमी झालाय. खरं तर कापसाचे हे दर सूतगिरण्या आणि कापड उद्योगाच्या पथ्यावर पडायला पाहिजे होते. मात्र असं असतानाही कापड उद्योगाकडून कापसाला मागणी वाढलेली दिसत नाही. जून महिन्यात कापसाचे दर तेजीत असतानाही उद्योगाने सूत आणि कापड निर्मिती केली. मात्र आता दर नरमले असतानाही उद्योगांनी उत्पादन कमी केलेलं दिसतंय.

सध्या सूतगिरण्या आणि कापड उद्योगाकडे जुन्या मालाचा साठा मोठा आहे. महाग कापसापासून तयार केलेल्या सुताचा साठा सुतगिरण्यांकडे आहे. तर महाग सुतापासून तयार केलेल्या कपड्यांचा साठा कापड उद्योगाकडे आहे. मात्र सध्या कापडाला मागणी कमी असल्यानं हा साठा तसाच पडून आहे. असं उद्योग क्षेत्रातील सूत्रांनी सांगितलं.

बांगलादेशातील सूतगिरण्या आणि कापड उद्योगानेही कापसाची आयात कमी केली आहे. बांगलादेशात कापसाचं उत्पादन कमी होतं. मात्र सूत आणि कापड निर्मिती मोठ्या प्रमाणात होते. जागतिक कापड निर्यातीत बांगलादेश आघाडीवर आहे. युरोप हा बांगलादेशचा मुख्य ग्राहक आहे. मात्र रशिया-युक्रेन युध्दामुळं युरोपमधील सर्वच देशांमध्ये महागाई वाढलीय. त्याचा परिणाम खपावर झालाय. युरोपमधील कापड विक्रेते आणि मोठ्या ब्रॅंड्सकडून कापडाला मागणी कमी झालीय.

बांगलादेशमधील सूतगिरण्या आणि कापड उद्योगाकडे शिल्लक साठा मोठ्या प्रमाणात आहे. तेथील सूतगिरणी उद्योगाने दिलेल्या माहितीनुसार देशातील ३०० सूतगिरण्यांकडे तब्बल ६ लाख टन सूत पडून आहे. हे सूत महाग कापसापासून तयार केलेलं आहे. त्यामुळं सध्याच्या कमी दरात गिरण्या हे सूत विकू शकत नाहीत. तर मागील साठा कमी झाल्याशिवाय नवीन सुताची निर्मितीही करु शकत नाहीत. त्यामुळं बांगलादेशातूनही कापसाला सध्या मागणी कमी आहे.

जागतिक आर्थव्यवस्थेला आलेल्या मरगळीमुळं सध्या मागणी कमी असली तरी पुढील काळात परिस्थिती सुधारण्याची शक्यता आहे. तसंच देशातील कापूस उत्पादनही कमी राहण्याचा अंदाज जाणकार आणि उद्योगातूनही व्यक्त होतोय. त्यामुळं सध्याच्या आर्थिक मरगळीचा देशातील बाजारावर फार जास्त परिणाम होणार नाही, ही तात्पुरती अवस्था आहे, कापूस बाजारात मंदी येण्याची शक्यता धुसर आहे, असे मत जाणकारांनी व्यक्त केलंय.