symptoms of Fusarium Disease in Banana
झाडावरील जुन्या पानांच्या देठाकडील तळभागी फिकट हिरवे ते पिवळ्या रंगाच्या रेषा दिसतात. पानांच्या कडा पिवळ्या पडून संपूर्ण पान पिवळे पडते. पाने देठाकडील बाजूने हळूहळू जमिनीच्या दिशेने वाकतात. पाने संपूर्ण वाळतात व गळून पडतात. नवीन येणारी पाने चुरगळलेली फिकट रंगाची असतात. केळी पिकावर आढळणारा ‘मर रोग’ अत्यंत घातक आहे. सर्वत्र त्याचा प्रसार झपाट्याने वाढत आहे. हा रोग ‘पनामा’ मर या नावाने देखील ओळखला जातो. या रोगाचा प्रादुर्भाव फ्युजारियम ऑक्झिस्पोरम नावाच्या बुरशीमुळे होतो. केळी पिकातील मालभोग, नांगजनगोड रसाबळे, अम्रितपाणी, सिल्क, कानयाळी मोनयन व वीरूपाक्षी हे वाण या रोगास बळी पडतात. या रोगाच्या बुरशीची जमिनीत तग धरून राहण्याची क्षमता ३० वर्षांपेक्षा जास्त असते. तसेच या बुरशीचे अलैंगिक पद्धतीने असंख्य बीजाणू तयार होतात. त्यामुळे या रोगाचा प्रसार थोपवून नियंत्रण करणे कठीण आहे. नियंत्रणाच्या उपायांची कमतरता आणि रोगप्रतिकारक वाणांचा अभाव यामुळे रोगाची तीव्रता अधिक जाणवते. रोगाची लक्षणे
( टीप ः लेखातील कीडनाशकांना ॲग्रेस्को शिफारस आहे.) संपर्क- डॉ.के.बी.पवार, ९८२२४४३६९२ एस.बी.माने, ९८३४९५४८३७ (अखिल भारतीय समन्वित संशोधन प्रकल्प (केळी), जळगाव.)
