सोयाबीन पिकावर सद्यस्थितीत शेंग पोखरणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. पिकाचे वरून निरीक्षण केल्यास अळीचा प्रादुर्भाव दिसत नाही. त्यासाठी पिकाचे नियमित सर्वेक्षण करून वेळीच नियंत्रणाच्या उपाययोजना कराव्यात.

शेंग पोखरणारी अळी : शास्त्रीय नाव : Spodoptera litura 

अन्य नावे ः हिरवी अमेरिकन बोंडअळी, घाटे अळी.

पिके ः ही कीड बहुभक्षी असून तूर, हरभरा, वाटाणा, मूग, उडीद, मसूर, सोयाबीन, चवळी इ. कडधान्यांवर मोठ्या प्रमाणात आढळते; तर कपाशी, ज्वारी, टोमॅटो, तंबाकू, सूर्यफूल, करडई इ. पिकांवरही येते.

नुकसान : सुरवातीस अंडीतून बाहेर पडलेली लहान अळी सोयाबीनची कोवळी पाने खाते. पीक फुलोऱ्यावर आल्यानंतर कळ्या, फुले खाते. नंतर शेंगांना अनियमित आकाराचे मोठे छिद्र पाडून आत शिरते. शेंगेतील अपरिपक्व; तसेच परिपक्व झालेले दाणे खाऊन टाकते. वातावरण ढगाळ असताना या किडीचा प्रादुर्भाव वाढतो. किडीचा जीवनक्रम ४ ते ५ आठवड्यांत पूर्ण होतो.

नियंत्रण

फवारणी बॅसीलस थुरीन्जिएन्सीस (सीरोटाईप एच-३९, ३ बी स्ट्रेन झेड- ५२) १.५ ग्रॅम प्रतिलिटर.आवश्‍यकता भासल्यास १० ते १२ दिवसांच्या अंतराने दुसरी फवारणी करावी.

टीप ः फवारणीचे द्रावण फुले, कळ्या व शेंगापर्यंत पोचेल, याची काळजी घ्यावी. संपर्क : डॉ. ए. व्ही. कोल्हे, ९९२२९२२२९४ (कीटकशास्त्र विभाग, डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकोला.)