विविध आजारांवरील उपचारामध्ये जवस उपयुक्त असूनही त्याचा आहारातील वापराबाबत फारशी जागरुकता दिसत नाही. यातील ओमेगा ३ या मेदाम्लांमुळे दैनंदिन आहारामध्ये समावेशाची शिफारस जगभरातील आहारतज्ज्ञ करतात. विशेषतः मत्स्याहारी नसलेल्या लोकांसाठी जवस हे ओमेगा ३ मेदाम्लाचा महत्त्वाचा स्त्रोत ठरू शकते. आपल्याकडे जवसापासून प्रामुख्याने बी, पीठ आणि खाण्यायोग्य तेल यांचे उत्पादन घेतले जाते. मात्र, आहारामध्ये वापर वाढवण्यासाठी जवसाच्या बियांचा वापर तयार खाद्यपदार्थ, सॅलड, पाव यामध्ये करणे गरजेचे आहे. जवसाचे बी हे अल्फो लिओनिक आम्ल, लिग्निन, उच्च दर्जाचे प्रथिने, विद्राव्य तंतुमय पदार्थ आणि फिनोलिक संयुगांचे स्त्रोत आहे. जवसामध्ये लिपीडचे प्रमाण ३७ ते ४५ ग्रॅम प्रति १०० ग्रॅम असते. बी च्या बाह्य आवरणात ७५ टक्के तेल असून, तेलामध्ये ९८ टक्के ट्रॉयॲसिलग्लिसरोल, फॉस्फोलिपीड आणि मेदाम्लाचे प्रमाण ०.१ टक्के असते. बाह्य आवरणात सरासरी २१ टक्के प्रथिने असून, या प्रथिनांमध्ये अर्गिनाइन, ॲस्पार्टिक आम्ल आणि ग्लुटेमिक आम्लाचे प्रमाण जास्त असते. जवसातील काही घटक कर्करोग, रक्तातील शर्करा आणि कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करतात. जवसाचा आहारात वापर करण्यापूर्वी...

जवसाचे जेल ः केस आणि त्वचेसाठी जवसाचे जेल फायदेशीर आहे. घरगुती स्तरावर त्वचा आणि केसांची निगा राखण्यासाठी बनविल्या जाणाऱ्या उत्पादनामध्ये त्याचा वापर करतात. बनविण्याची पद्धत ः एका भांड्यामध्ये पाणी आणि जवस घ्यावे. मंद आचेवर पाणी आणि जवसाचे मिश्रण ठेवावे. हे पाणी चिकट आणि जेलसारखे झाल्यानंतर आच देणे बंद करावे. हे तयार झालेले जेल थंड होऊ द्यावे. हे जेल एका हवाबंद बाटलीत भरणीत भरून थंड आणि कोरड्या जागी ठेवून द्यावे. वापरण्याची पद्धत ः

फायदे ः

रोस्टेड जवस साहित्य ः १ कप जवस पावडर, ३ चमचे ऑलिव तेल, पाव कप (सफरचंद सिडार) व्हिनेगर, १ ते २ चमचे पाणी, अर्धा चमचा मीठ. कृती ः