जनावरांना रोगाचा प्रादुर्भाव होण्याची वाट न बघता ठरलेल्या वेळी वेळापत्रकानुसार वेळोवेळी लसीकरण करावे. रोगप्रतिकारशक्ती निर्माण होण्यासाठी जनावरांना क्षार व जीवनसत्त्वाचा पुरवठा करावा.

लसीकरण करण्यापूर्वी आठवडाभर आधी जनावरांना जंतनाशक पाजावे. जनावरांच्या शरीरावरील गोचीड, उवा, लिखा, पिसवांचे योग्य प्रकारे नियंत्रण करावे. रोगप्रतिकारशक्ती निर्माण होण्यासाठी जनावरांना क्षार व जीवनसत्त्वाचा पुरवठा करावा. बैलांच्या शरीरावर ताण पडू नये म्हणून लसीकरणानंतर एक आठवडा हलके काम द्यावे. उत्तम रोगप्रतिकारशक्ती निर्माण होण्यासाठी जनावरांना चांगला आहार द्यावा. लसीकरण केल्यानंतर अति उष्ण व अति थंड वातावरणापासून संरक्षण करावे. दूरवरची वाहतूक टाळावी. लसीकरण केल्यानंतर काहीवेळा जनावरांमध्ये ताप येतो. तसेच मान न हलवणे अशी लक्षणे आढळतात. परंतु ही लक्षणे तात्कालीक आणि सौम्य स्वरुपाची असतात. लस दिल्यानंतर मानेवर गाठी येऊ नयेत म्हणून त्या जागेवर हलके चोळल्यास गाठ येत नाही. आलेल्या गाठीला कोमट पाण्याने शेकले तर गाठ जिरुन जाते. लसीकरणामुळे येणारा ताप व शारीरिक ताण यामुळे थोड्या प्रमाणात दूध उत्पादन कमी होऊ शकते. परंतु ते केवळ १ ते २ दिवस रहाते. नंतर पूर्वीप्रमाणेच दूध उत्पादन मिळते.

लसीकरणाचा फायदा

लसीकरणासाठी योग्य वय

रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर घ्यावयाची काळजी

संपर्क ः डॉ. वैभव कदम, ९०९६५८२००४ (पशुवैद्यकीय महाविद्यालय, उदगीर, जि. लातूर )