संतोष डुकरे

चार कच्ची बच्ची पदरात टाकून शांतीचा नवरा वारला. तीन मुली व तान्हा मुलगा. हिशेबाला दोन एकर जमीन. जगायचं आणि झुंजायचं कसं.

शांती मोलमजूरी करु लागली. घरच्या शेतात काबाडकष्ट उपसून मुलांना शिकवू लागली. पण शिक्षण, मुलींची लग्न हा एकट्या बाईचा आन् दोन पाच हजाराचा घास नाही, हे शेजारच्या वावरावाल्यानं, बांधभावानं हेरलं. आज ना उद्या शांती जमीन इकणार. या आडाख्यानं बहादरानं फिल्डींग लावली.

यानं शांतीला वावराचं टच गेलं. 18 चा भाव चालला असताना 10 चा खडा टाकला. ती वावार इकडाचंच नाही म्हणाली. मग यानं नाकेबंदी सुरु केली. पहिल्यांदा शांतीला नात्यानं सगळ्यात जवळचा आधार असलेल्या तिच्या चुलत दिराशी जिगरी दोस्ती केली. एकत्र फिरणं खाणं पिणं. मग खरेदीसाठीच्या इतर संभाव्य इच्छूकांना प्रेम, साम, दाम, दंड, भेद वापरुन गार केलं. शांतीला पर्यायच ठेवला नाही.

दोन, चार, सहा, सोळा, वीस वर्ष झाली. शांतीवर जमीन विकायची वेळ आली. एवढी वर्षे कसंबसं रेटलं. आता मुलाच्या कॉलेजची भरमसाठ फी. मुलींची लग्न. कुणाकडं हात पसरणार. रीन काढून सण होईलही. पण परतफेडीचं काय. पाणी आन् बाजाराचा काय भरवसा.

आपला बहाद्दर एव्हाना खुशित गाजरं खात होता. दिराकडून चालू घडामोडी, घरातल्या बातम्या समजत होत्या. त्याची एवढ्या वर्षाची फिल्डींग आता कामी येणार होती. अशातच गावभर बातमी परसली. शांतीनं 40 लाखाला वावर इकलं. ते सुद्धा याच्यासह काही बहाद्दर चांडाळ चौकडीनं गावाबाहेर काढलेल्या तुक्याला. बहाद्दर अजून या धक्क्यातून सावरलेला नाही.