Pune News : देशात यंदा सोयाबीनचे उत्पादन गेल्यावर्षीपेक्षा ६ टक्क्यांनी वाढण्याचा अंदाज आहे. उत्पादन यंदा जवळपास १२६ लाख टन होईल. मात्र गेल्या हंगामातील शिल्लक सोयाबीन कमी असल्याने हंगामातील एकूण सोयाबीन पुरवठा कमी राहणार आहे. तसेच देशातील सोयाबीनचे गाळप गेल्यावर्षीपेक्षा साडेचार टक्क्यांनी कमी राहणार आहे.

यंदा देशात ११७ लाख टन सोयाबीनचे गाळप होईल, असा सुरुवातीचा अंदाज ‘सोपा’ने दिला आहे.सोयाबीन प्रोसेसर्स असोसिएशन ऑफ इंडिया अर्थात ‘सोपा’ने नुकतेच देशातील सोयाबीन उत्पादन आणि वापराचा अंदाज जाहीर केला.

गेल्यावर्षीपेक्षा यंदा उत्पादन वाढीचा अंदाज आहे. मात्र तरीही एकूण पुरवठा कमी राहील, असे म्हटले आहे. त्याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे यंदा गेल्यावर्षीचा शिल्लक साठा कमी आहे. त्यामुळे उत्पादन अधिक दिसत असले तरी एकूण पुरवठा कमीच आहे.

असा असेल पुरवठा...

‘सोपा’ने दिलेल्या अंदाजानुसार, यंदा देशात जवळपास १३८ लाख टन सोयाबीनचा पुरवठा असेल. गेल्यावर्षी १४९ लाख टनांचा पुरवठा होता. म्हणजेच यंदा गेल्यावर्षीपेक्षा तब्बल ११ लाख टन कमी पुरवठा असेल. यंदा उत्पादनाचा अंदाज जवळपास १२६ लाख टन आहे. तर गेल्यावर्षी ११९ लाख टन उत्पादन होते.

तर शिल्लक साठा यंदा ९ लाख टन गृहीत धरला असून गेल्यावर्षी २४ लाख टन होता. तर सोयाबीनची आयात ३ लाख होईल, असेही ‘सोपा’ने गृहीत धरले आहे. म्हणजेच उत्पादन १२६ लाख टन शिल्लक साठा ९ लाख टन आणि आयात ३ लाख टन असा एकूण १३८ लाख टन सोयाबीन पुरवठ्याचा अंदाज सोपाने दिला आहे.

शिल्लक स्टॉक कमी...

कोरोनानंतर देशात सोयाबीनचे भाव वाढले होते. बाजारातील आवक कमी झाल्यानंतर दर वाढल्याने शेतकरी चांगल्या भावाच्या अपेक्षेने सोयाबीन मागे ठेवत होते. पण २०२२-२३ मध्ये शेतकऱ्यांना थांबूनही अपेक्षित भाव मिळाला नाही. त्यावेळी शेतकऱ्यांनी २४ लाख टन सोयाबीन मागे ठेवले होते.

हा २४ लाख टनांचा साठा २०२३-२४ च्या हंगामात बाहेर आला. थांबूनही दर मिळाले नसल्याने गेल्या हंगामात शेतकऱ्यांनी सोयाबीन कमी प्रमाणात मागे ठेवले. २०२३-२४ च्या हंगामात केवळ ९ लाख टन सोयाबीन शिल्लक होते. हा शिल्लक स्टॉक चालू हंगामात बाजारात येईल.

सोयापेंड उत्पादन आणि निर्यात

देशात यंदा गाळप कमी होणार त्यामुळे सोयापेंड उत्पादनही गेल्यावर्षीपेक्षा कमी राहील, असे ‘सोपा’ने म्हटले आहे.

गेल्या हंगामात सोयापेंडचे जवळपास ९७ लाख टन उत्पादन झाले होते. ते यंदा ९२ लाख टनांवर स्थिरावण्याचा अंदाज आहे. तर सोयापेंड निर्यात गेल्यावर्षीच्या जवळपास २३ लाख टनांवरून कमी होऊन १५ लाख ५० हजार टनांवरच राहील. तर देशातील वापर पशुखाद्यात ६६ लाख टन आणि मानवी वापरासाठी ८ लाख ५० हजार असा एकूण ७४ लाख ५० हजार टन होण्याची शक्यता आहे.

ऑक्टोबरमधील आवक आणि गाळप

‘सोपा’ने ऑक्टोबर महिन्यात देशातील बाजारात १८ लाख टन सोयाबीनची आवक झाल्याचे म्हटले आहे. तर ९.५ लाख टनांचे गाळप झाले. ऑक्टोबर २०२३ मध्ये ११.५० लाख टनांचे गाळप झाले होते. तर सोयापेंड उत्पादनही गेल्यावर्षीच्या ९ लाख टनांवरून कमी होऊन ७.५ लाख टन झाले. तर ऑक्टोबरमधील निर्यात १.११ लाख टन राहिली आहे.