डॉ. हितेंद्र राजपूत, डॉ. संदीप डिघुळे, डॉ. तेजश्री लच्याणAgriculture Management: करडईची कोरडवाहू पेरणी ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत करावी. बागायती पेरणी ऑक्टोबर अखेरपर्यंत करावी. कोरडवाहू पेरणी दोन चाड्याच्या पाभरीने करावी म्हणजे बी आणि खत एकाच वेळी पेरता येते. पेरणी करताना दोन ओळींतील अंतर ४५ सेंमी, दोन झाडातील अंतर २० सेंमी ठेवावे. हरभरा + करडई (६:३) आणि जवस + करडई (४:२) या आंतरपीक पद्धती फायदेशीर आहेत. .करडई पीक कमी पाण्यात कमी खर्चात जास्त उत्पादन देणारे आणि अवर्षणाचा ताण सहन करणारे आहे. करडईची मुळे जमिनीत खोलवर जात असल्याने खालच्या स्तरातील ओलावा आणि अन्नद्रव्ये वाढीसाठी वापरली जातात. हे पीक अवर्षणास प्रतिकारक्षम असून अवर्षण प्रवण परिस्थितीतही चांगले उत्पादन देते. या पिकास मध्यम ते भारी (खोल) जमीन निवडावी. ४५ सेंटिमीटरपेक्षा जास्त खोल जमिनीत पीक चांगले येते..त्याप्रमाणे जमीन पाण्याचा चांगला निचरा होणारी असावी. पाणी साठवून राहिल्यास करडईच्या पिकास अपाय होतो. थोड्याफार चोपण जमिनीतही हे पीक येऊ शकते. भारी जमिनीत तीन वर्षांतून एकदा खोल नांगरट करावी. उपलब्ध असल्यास हेक्टरी ५ टन शेणखत मिसळावे. उभ्या आणि आडव्या कुळवाच्या दोन ते तीन पाळ्या देऊन जमीन भुसभुशीत करावी..Kardai Oil Production : करडई तेलनिर्मितीला दिली चालना.लवकर पेरणी (सप्टेंबर पहिला पंधरवडा) केल्यास पिकाचे पानावरील ठिपके या बुरशीजन्य रोगामुळे नुकसान होते, पर्यायाने उत्पादनात घट येते. उशिरा पेरणी केल्यास (ऑक्टोबर दुसऱ्या आठवड्यानंतर) पीक वाढीची अवस्था थंडीच्या काळात आल्यामुळे माव्याचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होतो आणि उत्पादनात घट येते.कोरडवाहू पेरणी ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत करावी. बागायती पेरणी ऑक्टोबर अखेरपर्यंत करावी..कोरडवाहू पेरणी दोन चाड्याच्या पाभरीने करावी म्हणजे बी आणि खत एकाच वेळी पेरता येते. पेरणी करताना दोन ओळींतील अंतर ४५ सेंमी आणि दोन झाडातील अंतर २० सेंमी ठेवावे.प्रति हेक्टरी सुधारीत जातीचे १० ते १२ किलो बियाणे वापरावे. पेरणीपूर्वी प्रति बियाण्यास २ ग्रॅम कार्बेन्डाझिम किंवा ५ ग्रॅम ट्रायकोडर्मा प्रक्रिया करावी. त्यानंतर ॲझोटोबॅक्टर जिवाणूसंवर्धकाची २५ ग्रॅम प्रति किलो प्रमाणे बीजप्रक्रिया करावी. तसेच २५ ग्रॅम पीएसबी प्रति किलो बियाणास प्रक्रिया करावी..Chia Seed Farming : करडई, चियासीडमधील ‘योगऋषी’.लागवडीसाठी हरभरा + करडई (६:३) आणि जवस + करडई (४:२) या आंतरपीक पद्धती फायदेशीर आहेत.उगवणीनंतर १० ते १२ दिवसांनी या पिकाची विरळणी करावी. विरळणी करताना एक जोमदार रोपे ठेवावे. दोन रोपांमधील अंतर २० सेंमी ठेवावे.गरज असल्यास एखादी खुरपणी करावी. दोन ते तीन कोळप्याच्या पाळ्या द्याव्यात. पहिली कोळपणी तिसऱ्या आठवड्यात फटीच्या कोळप्याने, दुसरी कोळपणी पाचव्या आठवड्यात अखंड पासाच्या कोळप्याने आणि तिसरी कोळपणी आठव्या आठवड्यात दातेरी कोळप्याने करावी..हे पीक अवर्षण प्रतिकारक असल्यामुळे वाढीस पाणी कमी लागते. कालांतराने ओलावा कमी झाला आणि पाणी देण्याची सोय असेल तर पेरणीनंतर ३० ते ३५ दिवसांनी जमिनीस तडे जाण्यापूर्वी एक संरक्षित पाणी द्यावे. दुसरे पाणी पीक फुलोऱ्यात येताना ५५ ते ६० दिवसांनी द्यावे. पिकास पाण्याचा जास्त ताण पडू देऊ नये. भेगा पडल्यानंतर पाणी दिले असता पाणी जास्त प्रमाणात जमिनीत मुरते. जास्त पाण्यामुळे मर रोगाचा प्रादुर्भाव होतो. म्हणून पिकास हलके पाणी द्यावे..करडईचे फायदेकरडई तेलामध्ये मोठ्या प्रमाणात असंपृक्त (ओमेगा-६) द्रव्य असते.या तेलाच्या वापरामुळे रक्ताचे अभिसरण सुरळीत होते, रक्तवाहिन्याची जाडी वाढत नाही. तेलात जीवनसत्त्व ई आणि इतर पोषक द्रव्ये असल्यामुळे काही प्रमाणात शरीराची प्रतिकारक शक्ती वाढण्यास मदत होते.आहार शास्त्रानुसार प्रति प्रौढास प्रति दिन ३० ग्रॅम तेल आवश्यक आहे..रासायनिक खतेकोरडवाहू पिकाला ५० किलो नत्र (११० किलो युरिया) आणि २५ किलो स्फुरद (१५६ किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट) प्रति हेक्टरी द्यावे. ही संपूर्ण खते पेरणीच्या वेळेस दोन चाड्याच्या पाभरीने पेरून द्यावीत.बागायती पिकास प्रती हेक्टरी ७५ किलो नत्र (१६३ किलो युरिया) अधिक ३७.५ किलो स्फुरद (२३५ किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट) द्यावे. संपूर्ण स्फुरद पेरणीच्या वेळेस द्यावे. अर्धे नत्र पेरणीच्या वेळेस व उरलेले अर्धे नत्र पेरणीनंतर ३० दिवसांनी द्यावे.- डॉ. हितेंद्र राजपूत ९८५०११७५३६(पैदासकार, अखिल भारतीय समन्वित करडई संशोधन प्रकल्प, सोलापूर)- डॉ. संदीप डिघुळे ९४२२७०९२५५(कनिष्ठ रोगशास्त्रज्ञ, अखिल भारतीय समन्वित करडई संशोधन प्रकल्प, सोलापूर).ॲग्रोवनचे सदस्य व्हाशॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.
