प्रा. अंजली मेंढे, डाॅ. अरुण भोसले, डाॅ. विजयराज गुजरFarmer Tips: वाढत्या थंडीचा केळी बागेतील झाडांवर विपरीत होतो. कमी झालेल्या तापमानामुळे विविध समस्या केळी झाडांवर दिसून येतात. केळी लागवडीच्या वेळेस सजीव कुंपण लावले नसल्यास बागेभोवती ज्वारी किंवा बाजरी किंवा मका कडबा यांचा झापा करून लावावेत किंवा हिरवी शेडनेट बागेभोवती लावावी..स द्यःस्थितीत खानदेश व महाराष्ट्रातील इतर भागात थंडीत चांगलीच वाढ झाली आहे. थंडीमुळे तापमानात घट होऊन मुळ्यांच्या अन्न व पाणी शोषणाच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम होऊन त्याचा पीक वाढीवर परिणाम होतो. थंडीमुळे केळी झाडावर होणारे परिणाम आणि निर्माण होणाऱ्या समस्या टाळण्यासाठी त्वरित उपाययोजना करणे आवश्यक असते..कमी तापमानाचे होणारे परिणामथंडीचा काळात पाने निघण्याचा वेग मंदावतो.पानाची पुंगळी न उमलता करपते.झाडांची वाढ मंदावते आणि एकूण वाढ कमी झाल्यामुळे केळफुल बाहेर पडण्यास उशीर लागतो.निसवण्याचा कालावधी लांबल्यामुळे कापणीचा कालावधीसुद्धा लांबला जातो.कमी तापमानामुळे केळीचे घड अडकण्यासारख्या समस्या देखील निर्माण होतात..Banana Export: केळी निर्यातीची गती मंदावली.करावयाचे उपायकेळी लागवडीच्या वेळेस सजीव कुंपण लावले नसल्यास बागेभोवती ज्वारी किंवा बाजरी किंवा मका कडबा यांचा झापा करून लावावेत किंवा हिरवी शेडनेट बागेभोवती लावावी.केळीच्या खोडाभोवती सेंद्रिय पदार्थ जसे उसाचे पाचट, सोयाबीनचा भुस्सा यांचे आच्छादन करावे.मुख्य खोडालगत येणारी पिले दर २ ते ३ आठवड्यांनी जमिनीलगत धारदार विळीने कापावीत.बागेत सर्वसाधारण स्वच्छता राखावी. निंदणी, कुळवणी करून बागा स्वच्छ ठेवाव्यात..मृग बागेत टिचणी करून जमिनीवरील तडे बुजवावेत. झाडांना माती लावून आधार द्यावा.नियमितपणे ठिबक संचाची पाहणी करावी, गरज भासल्यास दुरुस्ती करावी.तापमान १० अंश सेल्सिअसच्या खाली गेल्यास पहाटेच्या वेळी बागेत ओला काडीकचरा जाळून धूर करावा.पीक अवस्थेनुसार सिंचनाचे नियोजन करावे. शक्यतो रात्रीच्या वेळेस पाणी द्यावे.बागेतील विषाणूग्रस्त झाडे समूळ उपटून नष्ट करावीत..अन्नद्रव्ये व्यवस्थापन (मात्रा : प्रति झाड)मृग बागेस लागवडीनंतर १६५ दिवसांनी युरिया ८२ ग्रॅम अधिक म्युरेट ऑफ पोटॅश ८३ ग्रॅम, तर २१० दिवसांनी ३६ ग्रॅम युरिया द्यावे.नवीन कांदेबाग लागवडीस रासायनिक खताचा पहिला हप्ता युरिया ८२ ग्रॅम अधिक म्युरेट ऑफ पोटॅश ८३ ग्रॅम प्रति झाड मात्रा लागवडीनंतर ३० दिवसांच्या आत द्यावी. रासायनिक खतांची दुसरी मात्रा युरिया ८२ ग्रॅम प्रमाणे लागवडीनंतर ७५ दिवसांनी द्यावी..Banana Export: केळीचे सुकले बाग!.ठिबक सिंचनाद्वारे खत व्यवस्थापन(प्रति हजार झाडे)नवीन कांदे बागेस लागवडीपासून १ ते १६ आठवडे ४.५ किलो युरिया, ६.५ किलो मोनो अमोनियम फाॅस्फेट व ३ किलो म्युरेट ऑफ पोटॅशबागेस १७ ते २८ आठवडे १३ किलो युरिया व ८.५ किलो म्युरेट ऑफ पोटॅश द्यावे.नवीन कांदेबागेस निंबोळी ढेप २०० ग्रॅम, तर मृग बागेस निंबोळी ढेप ५०० ग्रॅम प्रति झाड मात्रा द्यावी.सुरू असलेल्या बागेतील घडातील फण्या पूर्ण उमल्यानंतर केळफूल कापावे. तसेच ८ ते ९ फण्या ठेवून शेवटच्या फण्या कापाव्यात..घडाच्या योग्य वाढीसाठी व गुणवत्तेसाठी घडावर पोटॅशिअम सल्फेट (२ टक्के) २० ग्रॅम प्रति लिटर पाणी याप्रमाणे दोन वेळा फवारणी करावी. पहिली फवारणी केळफूल व शेवटच्या फण्या काढल्यानंतर लगेच करावी. त्यानंतर १५ दिवसांनी दुसरी फवारणी करावी. दुसरी फवारणी केल्यानंतर घड २ टक्के सच्छिद्रता असलेल्या १०० गेज जाडीच्या पाॅलिथीन पिशव्यांनी झाकून घ्यावेत.जुन्या कांदे बागेमधील फळवाढीच्या अवस्थेतील घड कोरड्या केळी पानांनी किंवा पांढऱ्या पाॅलीप्रोपिलीन पिशवीने झाकावेत..रोग नियंत्रणनवीन कांदे बागेत इर्व्हिनिया राॅट या जिवाणूजन्य रोगाचा प्रादुर्भाव आढळून आल्यास पुढील द्रावणाची प्रति झाड २०० मिलि या प्रमाणात आळवणी करावी. (१०० लिटर पाण्यात काॅपर ऑक्झिक्लोराइड ३०० ग्रॅम अधिक स्ट्रेप्टोमायसीन* १५ ग्रॅम अधिक क्लोरपायरिफाॅस ३०० मिलि) (लेबलक्लेम शिफारस)बागेतील करपा रोगग्रस्त पाने किंवा पानांचा रोगग्रस्त भाग काढून बागेबाहेर नेऊन नष्ट करावेत.करपा रोगाच्या प्रादुर्भावासाठी बागेचे निरीक्षण करावे. नियंत्रणासाठी प्राॅपीकोनॅझोल ५ मिलि अधिक मिनरल ऑइल १०० मिलि प्रति १० लिटर पाण्यात घेऊन फवारणी करावी.टीप : *स्ट्रेप्टोमायसिन हे संक्षिप्त नाव वरील लेखात घेतले असले तरी या प्रतिजैविकातील सक्रिय घटक पुढीलप्रमाणे आहेत. स्ट्रेप्टोमायसिन सल्फेट ९० टक्के अधिक टेट्रासायक्लीन हायड्रोक्लोराइड १० टक्के.- डाॅ. अरुण भोसले, ९४०५६ ८५००५(अखिल भारतीय समन्वित फळ सुधार प्रकल्प, केळी संशोधन केंद्र, जळगाव, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी).ॲग्रोवनचे सदस्य व्हाशॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.
