ॲग्रोवन वृत्तसेवा

Onion Crop : नाशिक : खरीप, लेट खरीप व रब्बी अशा तीनही प्रकारांमध्ये कांदा लागवडी होतात. मात्र लागवड कालावधी, लागवडीची पद्धत, खते, सिंचन व कीड-रोग व्यवस्थापन काटेकोर हवे. शास्त्रीय पद्धतीचा अवलंब व शिफारशी विचारात घेतल्या पाहिजेत. अन्यथा तसे कामकाज न झाल्यास उत्पादनात घट येते व खर्चही वाढतो. त्यामुळे अर्थकारण जुळत नाही. म्हणून कांदा पिकाचा उत्पादन खर्च कमी करण्याची गरज आहे, असे प्रतिपादन प्रभारी उपविभागीय कृषी अधिकारी डॉ. जयंत गायकवाड यांनी केले.

एकात्मिक फलोत्पादन विकास अभियानाअंतर्गत सुधारित कांदा पीक उत्पादन तंत्रज्ञान आणि काढणीपश्चात व्यवस्थापन या विषयावर राष्ट्रीय फलोत्पादन संशोधन आणि विकास प्रतिष्ठान (एनएचआरडीएफ) यांच्या वतीने चितेगाव (ता. निफाड) येथे १७ ते २१ या कालावधीत पाच दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले आहे.

प्रशिक्षणाच्या उद्‍घाटनप्रसंगी प्रमुख पाहुणे म्हणून डॉ. गायकवाड बोलत होते. या वेळी ‘एनएचआरडीएफ’चे सहायक संचालक डॉ. राम चंद्र गुप्ता, प्रयोगशील शेतकरी अण्णासाहेब साठे आदी उपस्थित होते.

डॉ. गायकवाड म्हणाले, की पारंपरिक पद्धतीकडून सुधारित पद्धतीने कांदा पिकात कामकाज ही काळाची गरज आहे. शेतकऱ्यांचे कामकाज तसेच हवे. कांदा लागवड क्षेत्र वाढत आहे. त्यामध्ये मजूरटंचाई हा प्रश्न समोर येत आहे. या अनुषंगाने लागवड, काढणीसाठी यांत्रिकीकरणाचे पर्याय तपासले जात आहेत. अनेक ठिकाणी कामही सुरू झाले आहे.

कांद्याचा प्रश्न लागवडीपासून काढणीनंतरही असतो. त्यासाठी प्रत्येक टप्प्यावर कामकाज समजून त्यानुसार पुढे जाणे गरजेचे आहे. अडचणी येतात; मात्र त्या सोडून पुढे जाणे गरजेचे आहे. डॉ. गुप्ता यांनी कांदा पीक प्रशिक्षणाची गरज व स्वरूप या वेळी समजून सांगितले. शेतकरी साठे यांनी मनोगत व्यक्त केले.

रासायनिक खतांवर होणारा वारेमाप खर्च कमी व्हावा

माती परीक्षण नियमित असल्यास अंदाज घेऊन पिकनिहाय व्यवस्थापन करता येते. त्यानुसार प्रत्येक क्षेत्राचा अभ्यास करून उत्पादन पातळी वाढ शक्य होते. तसेच जमीन सुपीकतेचा आलेख लक्षात येतो.

वातावरणात सोबत जमिनीचे तापमान विचारात घेणे गरजेचे असते तीच चांगले तर उत्पादन चांगले मिळते त्यातून उत्पन्न वाढ शक्य होते. म्हणूनच अन्नद्रव्य गरजेनुसार पिकांना दिले पाहिजे. सध्या रासायनिक खतांवर होणारा वारेमाप खर्च कमी व्हावा, असा सल्ला दुपारच्या सत्रात मृदा आरोग्य व्यवस्थापन विषयावर मृदा शास्त्र सल्लागार अनंत बनसोडे यांनी दिला.