Bajara Fodder Crop : हिरव्या चाऱ्यासाठी बाजरी ची लागवड कशी करावी?

बाजरी  चा चारा

बाजरी  चा चारा अत्यंत पौष्टिक आहे. यामध्ये २ ते ३ टक्के प्रथिने, ३६ टक्के तंतुमय पदार्थ असतात. तर १ ते ३ टक्के क्षाराचे प्रमाण असते. 

या चारा पिकात ऑक्झालिक आम्लाचे प्रमाण हे कमी असून ते सुरक्षित आहे. नेपियर गवताबरोबर बाजरी पिकाचा संकर करून जास्त उत्पादन देणारे संकरीत हायब्रिड नेपियर हे चारा पीक तयार केले आहे.  

जमीन

या पिकाला कोणत्याही प्रकारची जमीन चालते. परंतु हे पीक हलक्या ते मध्यम प्रकारच्या जमिनीत चांगले येते. पिकाची चांगली उगवण होण्यासाठी वाफे तयार करावेत. ढेकळे, धसकटे, गवत काढून वाफे समतल प्रमाणात केलेले असावेत.

जातींची निवड

हेक्टरी १२ ते १५ किलो बियाणे लागते.खरीप हंगामात पाभरीने ३० सें.मी. अंतरावर पेरणी करावी. पेरणीसाठी बाजरीच्या पुसा मोती,  मोती बाजरा, जायंट बाजरा, एचबी- १, एचबी - २ या जातींची निवड करावी. 

खतमात्रा

लागवडीपुर्वी शेणखत मिसळून द्यावे. प्रति हेक्टरी ८० किलो नत्र, ४०  किलो स्फुरद द्यावे. नत्राची मात्रा दोन हप्त्यात विभागून द्यावी. म्हणजेच ५० किलो नत्र पेरणीच्या वेळी व राहिलेले ३० किलो नत्र हे पहिल्या कापणीनंतर द्यावे.

पाणी व्यवस्थापन

पिकाला गरजेनुसार १ ते २ पाण्याच्या पाळ्या आवश्यकतेनुसार द्याव्यात. पेरणीनंतर ३० दिवसांमध्ये पिकामध्ये १ ते २  कुळवाच्या पाळ्या द्याव्यात. 

पाहिली कापणी

पीक ५५ ते ६० दिवसांचे झाल्यानंतर पाहिली कापणी करावी. पुढच्या कापण्या ३५ ते ४० दिवसांनी कराव्यात.