सांगली : यंदा द्राक्ष उत्पादक शेतकऱ्यांवर ‘कोरोना’चे अभूतपूर्व संकट आले. ऐन हंगामातच वाहतूक ठप्प झाली. त्यामुळे दुसरा पर्याय उपलब्ध नसल्याने द्राक्ष उत्पादक शेतकऱ्यांनी बेदाणा निर्मितीवर भर दिला. राज्यात यंदाच्या हंगामात २ लाख २५ हजार मेट्रिक टन बेदाण्याचे उत्पादन झाले आहे. गतवर्षीच्या तुलनेत उत्पादन ३० ते ३५ हजार टनांनी उत्पादन वाढले आहे.

दरवर्षी द्राक्ष उत्पादक शेतकऱ्यांना आपत्तीला सामोरे जावे लागते. यंदाही नैसर्गिक आपत्तीमधून शेतकरी सुटला नाही. यावर्षी अभूतपूर्व अशा नैसर्गिक आपत्तीमध्ये द्राक्ष उत्पादक शेतकरी सापडला. त्याअगोदर अतिवृष्टीमुळे द्राक्ष बागांचे नुकसान झाले. त्यातून सावरत शेतकऱ्यांनी बागा जगवल्या. त्यामुळे हंगाम एक ते दीड महिना उशिरा सुरु झाला. दरम्यान, ‘कोरोना’मुळे २२ मार्चपासून बाजारपेठाच बंद झाल्या. जिल्हा, राज्य बंदी झाली. त्यामुळे द्राक्ष विक्री थांबली. द्राक्ष काढणीला आली होती, द्राक्षांची काढणी केली नाही तर मोठे नुकसान होईल, या भीतीने त्यामुळे द्राक्ष उत्पादक शेतकऱ्यांनी बेदाणा निर्मितीकडे वळले.

यंदाचा बेदाणा हंगाम जानेवारीत सुरु झाला. मार्च महिन्यात नवीन बेदाण्याचे सौदे सुरु झाले. २२ मार्चपर्यंत २० ते २५ हजार टन बेदाण्याची विक्री झाली. दोन महिने सौदे बंद होते. त्यामुळे बेदाणा शीतगृहात तसाच आहे. वास्तविक पाहता, दरवर्षी एप्रिल आणि मे महिन्यात सुमारे ५० ते ६० हजार मेट्रीक टन बेदाण्याची विक्री होते.

परंतु सौदे बंद असल्याने बेदाण्याची विक्री होऊ शकलेली नाही. यंदाच्या हंगामात २ लाख २५ हजार टन बेदाण्याचे उत्पादन झाले आहे. वास्तविक पाहता, दरवर्षी बेदाणा हंगामाच्या मध्यावर अवकाळी पावसाची पडतो. त्यात बेदाण्याचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते. यंदा अवकाळी पाऊस झाला, पण बेदाण्याचे नुकसान न झाल्याने शेतकऱ्यांना दिलासा मिळाला.गेल्यावर्षी बेदाणा निर्मितीसाठी पोषण वातावरण होते, त्यामुळे उत्पादन १ लाख ९० हजार टन झाले होते. अर्थात गेल्या दोन वर्षांत बेदाण्याच्या उत्पादनात ३० ते ३५ हजार मेट्रीक टनाने वाढ होत असल्याचे चित्र आहे.    

बेदाणा दृष्टिक्षेप