Control of Cucumber Mosaic Disease on Bananas
विषाणूजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर त्याच्या नियंत्रणासाठी ठोस उपाययोजना करता येत नाहीत. मात्र, गाव पातळीवर नियंत्रणासाठी एकत्रितरीत्या मोहीम राबविल्यास रोगप्रसार रोखणे शक्य होते. केळी पिकावर विषाणूजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होतो. बदलते वातावरण व ढगाळ हवामान यामुळे रस शोषणाऱ्या किडींचा प्रादुर्भाव जास्त दिसून येतो. अलीकडच्या काळात केळीवर कुकुंबर मोझॅक विषाणूचा (सी.एम.व्ही.) प्रादुर्भाव जास्त प्रमाणात दिसत आहे. स्थानिक भाषेत यास ‘हरण्या रोग’ असे म्हटले जाते. विषाणूजन्य रोगाचे नियंत्रण करणे शक्य नसले तरी रोगाचा प्रादुर्भाव टाळणे आणि प्रसार रोखणे शक्य आहे. त्यासाठी खालील लेखामध्ये माहिती घेऊ. अनुकूल घटक
उपाययोजना विषाणूजन्य रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर त्याच्या नियंत्रणासाठी ठोस उपाययोजना करता येत नाहीत. मात्र, गाव पातळीवर नियंत्रणासाठी एकत्रितरीत्या मोहीम राबविल्यास रोगप्रसार रोखणे शक्य होते. प्रसार रोखण्यासाठी खालील बाबी महत्त्वाच्या आहेत.
मावा नियंत्रण (फवारणी ः प्रतिलिटर पाणी)
(केळी संशोधन केंद्राकडून शिफारस करण्यात येते.) - डॉ.सी.डी.बडगुजर, ८८८८८५०८५८ - ०२५७/२२५०९८६ (अखिल भारतीय समन्वित फळ सुधार प्रकल्प, केळी संशोधन केंद्र, जळगाव)
