Mahesh Gaikwad
मधमाशा मध उत्पादनासोबतच पिकांचे उत्पादन आणि गुणवत्ता वाढीसाठी अत्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
मधमाशीमुळे पिकांचे उत्तम परागीभवन होते. त्यामुळे चांगले आणि अधिक उत्पादन मिळते.
भारतामध्ये एकूण चार प्रकारच्या मधमाशा आढळून येतात. त्यापैकी सातपुडी मधमाशी ही पालनाच्या दृष्टीने उपयुक्त आणि योग्य असल्याचे आढळून आले आहे.
या माशा आकाराने आग्या माशांपेक्षा लहान आणि झुडपी माशांपेक्षा मोठ्या असतात. या माशा स्वभावाने खूप शांत असतात.
या माशा आकाराने सर्वात मोठ्या असून स्थलांतर करणाऱ्या आहे. त्यामुळे त्यांना पाळता येत नाही. या माशा स्वभावाने जास्त चिडक्या, रागीट आणि क्रूर असतात.
ही माशी युरोप आणि इटलीमध्ये आढळून येते. या माशांना सहजपणे पाळणे शक्य आहे. या माशा दगडांच्या कपारीत, झाडांच्या ढोलीत पोळी बांधतात.
या मधमाशा आकाराने इतर मधमाशांपेक्षा फारच लहान म्हणजे डासांच्या आकाराच्या असतात. झाडांच्या किंवा भींतींच्या पोकळीत द्राक्षाच्या घडासारखे पोळे बांधतात.
या माशीला छोटी माशी असे म्हणतात. या माशीचा आकार १० बाय २० सेंमी आकारचे एकच पोळे बांधतात. हे पोळे झाडाच्या फांदीला, झुडपामध्ये कुंवा इमारतींच्या भींतीला आढळतात.