Mahesh Gaikwad
बैलांमधील गंभीर समस्या म्हणजे शिंगाचा कर्करोग. हा रोग साधारणपणे ५ ते १० वर्षे वयोगटातील मोठ्या जनावरांना होतो.
कडक उन्हात शेतात विविध कामांसाठी वापरले जाणारे बैल या रोगास बळी पडतात. गाई, म्हशींमध्ये हा रोग कमी प्रमाणात आढळतो.
बैलाच्या शिंगांना लावलेल्या रंगातील विषारी पदार्थांमुळे शिंगामध्ये सतत जळजळ होते, त्यामुळे हा रोग होऊ शकतो.
शिंगाला खाज सुटून वेदना होणे, जनावर सतत डोके हलवत राहणे. तलेच जनावर झाडाला शिंग घासते किंवा टकरा मारते ही याची काही प्रमुख लक्षणे आहेत.
कर्करोग झालेल्या शिंगावर हलके स्टेनलेस स्टीलचे उपकरण (फोरसेप्स) मारून पाहिल्यावर त्यातून भद भद आवाज येतो. असा आवाज निरोगी शिंगातून येत नाही.
ज्या शिंगाला कर्करोग झाला आहे, त्या बाजूच्या नाकपुडीतून आणि शिंगाच्या बुडामधूनही रक्तमिश्रित स्राव येतो.
कर्करोग झालेले शिंग एका बाजूला झुकते किंवा वाकडे होते. रोगाचे प्रमाण जास्त असल्यास शिंग हलते, थोड्याशा माराने गळून पडते.