sandeep Shirguppe
कोल्हापूर जिल्ह्यातील मिणचे (ता. हातकणंगले) येथील सम्मेद सतीश शिखरे व दर्शन सतीश शिखरे या बंधूंची पाच एकर शेती.
या शेतीच्या जोरावर संपूर्ण उच्चशिक्षीत कुटुंबाने दुग्ध व्यवसायाला प्राधान्य दिले आहे.
शेतीपूरक क्षेत्रात एकत्रितपणे काही तरी करायचे याच भावनेतून दुग्ध व्यवसाय सुरू करून तो यशस्वीही केला आहे.
दोन म्हशींपासून व्यवसाय सुरू केला, कालांतराने कर्जाने दहा म्हशी घेतल्या. त्यातून मिळालेल्या उत्पन्नातून सहा महिन्यांत पुन्हा पाच म्हशी खरेदी केल्या.
सध्या गोठ्यामध्ये ७ एचएफ गाई, तर २७ मुऱ्हा म्हशी आणि ६ वासरे आहेत. जनावरांच्या आरोग्याकडे प्राधान्याने लक्षकेंद्रित केल्याने ही प्रगती झाली.
जनावरांच्या संख्येत हळूहळू वाढ केल्यानंतर सहा गुंठ्यात बंदिस्त व मुक्त संचार असे दोन गोठे उभारले.
एक म्हैस १ तारखेला व्यायली तर पुढच्या एक तारखेला म्हशीचे रेतन केले जाते. पहिला माज २१, दुसरा माज ४२ व्या दिवशी, तर तिसरा माज ४८ किंवा ५१ व्या दिवशी येतो.
दूध उत्पादनात वाढ मिळण्यासह म्हशीचे आरोग्यही चांगले राहते. गाभण म्हशींचे दूध आठव्या महिन्यात बंद केले जाते.
गोठ्यात म्हशीचे २५० लिटर, तर गायीचे ७० लिटर दूध प्रतिदिन संकलित होते.
दूध विक्रीतून दर महिन्याला सुमारे ४ लाखांपर्यंत उत्पन्न मिळते.
शेणापासून गांडूळ खत तयार केले जाते. खर्च वजा जाता एक लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळते.
गोठ्यातील सर्व कामांची जबाबदारी शिखरे कुटुंबातील प्रत्येक सदस्याने वाटून घेतली आहे. वडील सतीश शिखरे, आई सौ. शीला यांच्यासह सर्व जण गोठ्यात राबतात.
घर सांभाळून दुग्ध व्यवसायात काम करणाऱ्या कुटुंबातील प्रत्येका महिला सदस्यांना दरमहा दहा हजार रुपये दिले जाते.
हिरवा चारा म्हणून हत्तीघास, मका यांचा वापर. कोरडा चारा म्हणून कडबा आणि गहू भुस्सा. सरकी पेंड, हरभरा चुनी, गुळ इ.चा वापर.