Mahesh Gaikwad
गेल्या काही वर्षांपासून हुमणी ही बुभक्षी कीड अनेक महत्त्वाच्या पिकांसाठी नुकसानकारक ठरत आहे.
या किडीची अंडी, अळी, कोष अवस्था जमिनीखाली असल्याने हिचे नियंत्रण करण्यात कठीण असते.
मे व जून महिन्यात पूर्वमोसमी पावसाला सुरूवात होताच या किडीची प्रौढावस्था कडुनिंब, बाभूळ आणि बोर या झाडांवर आढळून येते.
या किडीचे वेळेत नियंत्रण न केल्यास पीक उत्पादनात सुमारे २० ते ७० टक्क्यांपर्यंत घट येते. त्यामुळे हुमणीचे वेळीच नियंत्रण करणे गरजेचे आहे.
सध्या राज्यात पूर्वमोसमी पावसाला सुरूवात झाली आहे. त्यामुळे सायंकाळी हुमणीचे भुंगेरे मिलनासाठी व खाण्यासाठी यजमान वनस्पतींवर आढळून येत आहेत.
हुमणी अळीच्या भारतामध्ये सुमारे ३०० प्रजातींची नोंद आहे. त्यापैकी महाराष्ट्रात प्रमुख दोन प्रजाती आढळतात.
होलोट्रिकिया सेराटा ही प्रजाती अधिक नुकसानकारक असून ती माळरानावर आढळते. तर ल्युकोफोलीस लेपिडोफोरा ही नदीकाठावरील शेतांमध्ये आढळणारी प्रजाती आहे.
मागील काही वर्षांपासून ऊस पिकामध्ये फायलोग्याथस आणि अॅडोरेटस या हुमणीच्या प्रजाती आढळून येत आहेत.