Swarali Pawar
कमी क्षेत्रात जास्त उत्पादन देणारे हे पीक आहे. उन्हाळ्यात बाजारात चांगला दर मिळतो.
उष्ण व कोरडे हवामान कलिंगडासाठी योग्य असते. २३ ते २७ अंश सेल्सिअस तापमान वाढीस पोषक ठरते.
पाण्याचा चांगला निचरा होणारी जमीन निवडावी. ५.५ ते ७ सामू असलेली काळी किंवा रेताड जमीन योग्य आहे.
अर्का ज्योती, अर्का माणिक, शुगर बेबी, पुसा बेदाना हे वाण उपयुक्त आहेत. संतृप्ती व अमृत हे संकरीत वाण जास्त उत्पादन देतात.
जानेवारी ते मार्च दरम्यान उन्हाळी लागवड करावी. गादी वाफे, ठिबक सिंचन व मल्चिंगचा वापर करावा.
१२ ते १६ दिवसांची निरोगी रोपे लागवडीसाठी निवडावीत. बियाण्यास ट्रायकोडर्मा प्रक्रिया करणे फायदेशीर ठरते.
संतुलित खतांचा वापर केल्यास फळधारणा चांगली होते. ठिबक सिंचनामुळे पाण्याची बचत आणि उत्पादन वाढते.
फळे पक्व झाल्यावर देठाजवळून काढणी करावी. हेक्टरी साधारण ४० ते ५० टन उत्पादन मिळू शकते.