Swarali Pawar
ऊस ब्रिक्स १८ ते २० टक्के झाल्यावर तोडणीस तयार होतो. या अवस्थेत तोडणी केल्यास साखरेचा उतारा जास्त आणि गुणवत्ता उत्तम मिळते.
अपरिपक्व ऊस तोडल्यास त्यातील साखर पूर्ण तयार होत नाही. रस पातळ राहतो आणि कारखान्याला साखरेचा कमी उतारा मिळतो.
फार उशिरा तोडणी केल्यास ऊसाची गोडी कमी होते. साखर “रिड्युसिंग शुगर” मध्ये बदलते आणि उतारा घटतो.
तोडणीच्या १५–२० दिवस आधी ऊसाला पाणी देऊ नये. यामुळे रस घट्ट होतो आणि साखरेचा संचय वाढतो.
ऊस नेहमी जमिनीजवळूनच कापावा, कारण खालच्या कांड्या जास्त गोड असतात. जमिनीलगत तोडणीने साखरेचा उतारा ०.८ ते १ टक्क्यांनी वाढतो.
तोडणीपूर्वी खत दिल्यास रस आंबट होतो आणि साखर कमी होते. यामुळे साखरेचा रंग व गुणवत्ता दोन्ही घटतात.
ऊस उघड्यावर ठेवल्यास सूर्यप्रकाशामुळे रस वाफ होतो. बुरशी व जिवाणू वाढतात आणि साखरेचा उतारा घटतो.
तोडणीपासून गाळपापर्यंतचा कालावधी २४ तासांपेक्षा जास्त नसावा. यामुळे साखर टिकून राहते आणि गुणवत्तायुक्त ऊस मिळतो.